Oparzenie - definicja
Oparzenie to skutek urazu do jakiego dochodzi w wyniku działania energii – wysokiej temperatury, prądu lub substancji chemicznych.
W zależności od głębokości uszkodzenia skóry wyróżnia się cztery stopnie oparzeń, które można odróżnić na podstawie występujących objawów:
- Oparzenie I stopnia - charakteryzuje się uszkodzeniem tylko naskórka, głównym objawem jest zaczerwienienie skóry, rumień i ból, niekiedy może także wystąpić lekki obrzęk. Nie występują w nim pęcherze;
- Oparzenie II stopnia - uszkodzenie obejmuje naskórek oraz skórę właściwą. Obecny jest rozległy rumień, zaczerwienienie, bardzo silny ból i obrzęk oraz charakterystyczne dla tego typu pęcherze surowicze;
- Oparzenie III stopnia - obejmuje zarówno naskórek, skórę i tkankę podskórną. Skóra w wyniku martwicy jest twarda, barwy białej, szarej lub ciemnobrązowej. Charakterystyczny jest brak bólu w wyniku zniszczeniu czuciowych zakończeń nerwowych skóry;
- Oparzenie IV stopnia - oprócz całej grubości skóry poparzone zostają tkanki położone głębiej - mięśnie, a czasami zniszczenie obejmuje również kości. Dochodzi do zwęglenia skóry. Najczęściej występuje w przypadku porażenia prądem elektrycznym.
Rozpoznanie powodu oparzenia pozwala zastosować odpowiednie działanie terapeutyczne i wyróżniamy tu:
- Oparzenia cieplne, które powstają na skutek działania ciepła. Mogą być spowodowane kontaktem skóry z gorącym przedmiotem, cieczą lub bezpośrednio z płomieniem;
- Elektryczne - są efektem bezpośredniego przepływu prądu przez ciało;
- Chemiczne - wynikają z kontaktu skóry ze żrącymi substancjami. W przypadku oparzenia kwasem, pojawiają się suche strupy. Jeśli źródłem będzie zasada, pojawi się miękki, wilgotny, białawy strup;
- Do oparzeń radiacyjnych można zaliczyć te, które powstały na skutek działania promieniowania (w tym rentgenowskiego oraz ultrafioletowego). Szczególnym przypadkiem są poparzenia słoneczne.
Pierwsza pomoc
W pierwszej kolejności należy przerwać kontakt skóry z czynnikiem drażniącym. Następnie oparzoną okolicę schładza się przez 15 minut (rozległe oparzenia) lub do ustąpienia bólu (małe oparzenia) bieżącą, chłodną wodą. Takim działaniem obniża się temperaturę tkanek, co może zmniejszyć głębokość oparzenia. Po schłodzeniu oparzonego miejsca należy nałożyć na nie jałowy opatrunek - najlepsze w tym wypadku będą opatrunki hydrożelowe o dodatkowym działaniu łagodzącym i ochładzającym.
Jeżeli oparzenie jest zbyt rozległe, aby pokrył je opatrunek, jednak nie towarzyszą mu pęcherze (czyli jest to oparzenie I stopnia), można zastosować żele i kremy przeznaczone do nakładania na poparzone tkanki, które mogą przyspieszyć regenerację i ulżyć w bólu. Niewskazane są domowe sposoby na oparzenia, takie jak np. nakładanie masła lub produktów alkoholowych.
